Wildlife top 10 van Europa
Europa, het continent van strandvakanties, wintersport en stedentrips. Europa is het meest toeristische continent, maar vaak wordt er niet gekeken naar de Europese natuur. Nu steeds meer mensen naar de stad trekken komt er weer meer ruimte vrij voor de natuur. Hierdoor bloeien veel wilde populaties op.
Juist hierom is nu het ideale moment om te gaan genieten van de Europese natuur. Om jullie te laten zien wat voor geweldige wilde dieren er in Europa leven, hebben wij de wildlife top 10 van Europa gemaakt. Omdat er zoveel te kiezen was, hebben we ervoor gekozen om alleen zoogdieren op te nemen in de wildlife top 10 van Europa. Grote kans dat later nog een top 10 met alleen vogels gepubliceerd zal worden.
Benieuwd welke dieren er allemaal op onze wildlife top 10 van Europa staan? Lees dan snel verder.
De Eland
De Eland (Alces alces) is een hertachtige, die leeft in het noorden van Europa, Noord-Amerika en Rusland. De eland is het grootste lid van de familie van de herten en staat vooral bekend om zijn gigantische gewei. Elanden leven voornamelijk in bosrijke gebieden, maar zijn ook goed aangepast aan het leven in moerassen. Elanden worden behoorlijk groot met een maximale schofthoogte van 2 meter en een gewicht van maximaal 800 kilogram. De vrouwtjes zijn een stuk kleiner dan de mannetjes. In tegenstelling tot veel andere herten leven elanden solitair.
Elanden worden door het IUCN aangemerkt als niet bedreigd en de populatie neemt de laatste jaren in grootte toe. In Europa komen elanden voornamelijk voor in de Baltische staten, Polen, Rusland en Scandinavië. Tegenwoordig zijn ook kleinere populaties te vinden in Duitsland, Kroatië, Roemenië en Tsjechië. De beste kans om elanden in het wild te zien heb je in Zweden, Noorwegen, Finland en in de Baltische staten.
De meeste Europese elanden leven in Zweden waar er tussen de 300.000 en 400.000 in het wild rondlopen. Gevolgd door Noorwegen en Finland met beide iets meer dan 100.000 dieren. In Estland en Letland samen leven rond de 40.000 elanden, wat een behoorlijk aantal is ten opzichte van de grootte van de landen. Hoewel deze dieren behoorlijk verspreid over deze landen te vinden zijn, zijn ze niet altijd even makkelijk te spotten.
Gelukkig zijn er veel organisaties welke elandensafari’s aanbieden. Deze safari’s garanderen bijna altijd een ontmoeting met deze prachtige dieren. Natuurlijk is er ook altijd een kans om ze te spotten als u zelf gaat zoeken. Houdt hierbij goed in je achterhoofd dat deze dieren vooral in de schemer actief zijn.
De Europese bruine beer
De bruine beer die in Europa te vinden is, is de Europese bruine beer (Ursus arctos arctos). Deze ondersoort van de bruine beer kan vrij groot worden. Zo wegen de vrouwtjes tussen de 100 en 150kg. Mannetjes worden nog groter en wegen maximaal 200kg. De vacht is vaak bruin, maar dit geldt zeker niet voor alle bruine beren. Zo kan de kleur van de vacht variëren van lichtgelig tot zwart. Verder hebben de beren een typische snuit en grote ronde oren.
De Europese bruine beer komt in delen van Europa voor, maar gek genoeg leven de meeste Europese bruine beren niet in Europa, maar in Azië. Veruit de meeste Europese bruine beren leven in het Aziatische gedeelte van Rusland. Maar er zijn ook genoeg landen om de Europese bruine beer in Europa te spotten.
De meeste bruine beren binnen Europa leven in Roemenië, waar de populatie op rond de 6.000 beren geschat wordt. Met zo’n 3.000 wilde Europese bruine beren komt Zweden op een tweede plek. Ook andere Noord-Europese landen doen het goed, zo leven er 2.000 in Finland en meer dan 1.000 in Estland.
In Centraal-Europa zijn ook behoorlijk wat beren in het wild te vinden, zo leven er in zowel Slowakije, Kroatië en Slovenië meer dan 1.000 wilde Europese bruine beren. Buiten deze landen zijn er nog heel veel andere Europese landen waar kleinere aantallen bruine beren leven, zoals Italië, Spanje, Griekenland, Servië, Albanië en Polen.
De Euraziatische lynx
In Europa leven niet één maar twee verschillende soorten lynxen, de meest voorkomende lynx is de Euraziatische lynx. Deze lynx leeft in grote delen van Noord-Europa en Rusland daarnaast komt het dier voor in Centraal-Azië en leeft het in versplinterde populaties in Centraal- en Zuidoost-Europa.
Het dier wordt door het IUCN als niet bedreigd aangemerkt. De Euraziatische lynx is de grootste katachtige van Europa. De lynx wordt tussen de 80cm en 130cm lang en weegt tussen de 18kg en 25kg. De lynx heeft een geelbruine vacht met zwarte vlekken. Sterk kenmerkend voor de lynx zijn de pluimpjes aan de oren.
Het spotten van de Euraziatische lynx is niet eenvoudig. Het is misschien wel het moeilijkste dier om te spotten van onze wildlife top 10 van Europa. De beste kans om het dier te spotten heb je in de Slowaakse Karpaten en in Roemenië. Ook in Scandinavië en de Baltische staten heb je een kans om het dier tegen het lijf te lopen.
Zoals verteld leven er in Europa twee verschillende soorten lynxen. De andere lynx die voorkomt in Europa is de pardellynx of Iberische lynx. Deze lynx, lange tijd de meeste bedreigde katachtige van de wereld, leeft in een paar versplinterde populaties in het zuiden van Spanje en Portugal. De beste plekken om dit dier te spotten zijn Parque Nacional Doñana en Parque Natural de la Sierra Andújar. In beide parken worden meerdere excursies aangeboden waarbij je op zoek gaat naar de Iberische lynx, een echte aanrader!
De Wolf
Het volgende dier op onze wildlife top 10 van Europa is de wolf (Canis lupus). De wolf mag als één van de drie grote roofdieren van Europa (samen met de bruine beer en lynx) natuurlijk niet ontbreken. De wolf is de wilde voorvader van de hond en sommige hondenrassen lijken nog sterk op de wolf. De wolf is wel een stuk groter dan de meeste honden. Zo kan een mannelijke wolf tot 80kg wegen en is deze maximaal 1,5 meter lang.
De wolf komt voor in grote delen van Europa, Azië en Noord-Amerika. In Europa hebben de wolven het in de vorige eeuw heel erg zwaar gehad. (Illegale) Jacht en verlies van prooidieren waren hier de belangrijkste redenen voor. Sinds de wolf in grote delen van Europa goed beschermd wordt is het dier aan een opmerkelijke opmars bezig. De schatting is dat er tegenwoordig minimaal 17.000 wolven in Europa in het wild leven. Hoewel er dus behoorlijk wat wolven in Europa in het wild te vinden zijn, is het niet altijd even gemakkelijk om er één in het wild tegen te komen.
Een aantal plekken zijn beter geschikt voor het spotten van de wolf dan andere. Eén van deze goede opties is het noordwesten van het Iberische schiereiland waar in Spanje en Portugal waar zo’n 2.500 wilde wolven leven. Een nog betere kans heb je, als je het Roemeense gedeelte van de Karpaten bezoekt. Net als bij de bruine beren geldt voor de wolven, in Roemenië leven er de meeste van heel Europa. Ook in de Abruzzen, Italië, de Alpen en Finland heb je goede kansen om de wolf te spotten.
Tijdens een gewone wandeling zal je een wolf waarschijnlijk niet tegenkomen. Mocht je de wolf echt willen zien, kan je het beste op stap met een lokale gids. Als je meer dagen met zo’n gids op stap gaat, is de kans dat je een wolf tegenkomt vrij groot.
Het Edelhert
Het Edelhert (Cervus elaphus) is het op één na grootste hert van Europa. Alleen de eland is groter. Het edelhert wordt tussen de 1,65m en 2,60m van kop tot kont en de schofthoogte is maximaal 1,40m. Edelherten wegen maximaal 250 kilogram. De mannetjes zijn veel groter dan de vrouwtjes. Edelherten hebben in de zomer een roodbruine vacht, waardoor ze in het Engels Red deer genoemd worden. Vaak heeft hun vacht in de winter een wat grijzere kleur. Alleen de mannelijke dieren dragen een gewei, welke ze elk jaar afwerpen. Het gewei kan maximaal 90cm groot worden. Het weegt dan zo’n 10 kg.
Hoewel er grote verschillen per ondersoort zijn, wordt het edelhert op dit moment niet bedreigd in zijn voortbestaan. De wereldwijde populatie groeit zelfs. Edelherten zijn te vinden in bijna heel Europa en delen van westelijk Azië. Daarnaast is het edelhert het enige hert dat van nature voorkomt op het Afrikaanse continent. Ze leven hier in het Atlasgebergte in noordelijk Afrika.
Buiten Nederland zijn edelherten goed te spotten in een aantal Europese landen. Edelherten leven, zoals eerder vermeld, in bijna heel Europa. Zo is het spotten van edelherten in nationaal park d’Abruzzo, Lazio é Molise een geweldige ervaring. Edelherten zijn hier vrij veel aanwezig en zeker in de schemer niet te missen. Ook het spotten van edelherten in Schotland is een schot in de roos. Deze dieren komen hier vrij veel voor en terwijl je zoekt naar deze dieren kan je genieten van het prachtige Schotse landschap. Ook de Scandinavische landen stellen niet teleur wat betreft kansen om edelherten te spotten. Dichterbij in Europa, in Wallonië en Duitsland zijn ook grote gezonde populaties te vinden.
Er zijn dus meer dan genoeg opties om deze prachtige dieren te spotten en fotograferen. Het Atlasedelhert verdient ook nog een vermelding. Dit is het enige hert dat van nature voorkomt in Afrika. De dieren zijn in kleine bedreigde populaties te vinden in Marokko, Algerije, Tunesië. Zeker de populatie in Tazekka National Park in het noorden van Marokko is een bezoek waard.
Gelukkig hoef je om een edelhert te spotten de landsgrenzen helemaal niet over. Deze imposante dieren zijn namelijk ook gewoon in Nederland te vinden. De beste plekken om deze herten te spotten zijn de Oostvaardersplassen en de Veluwe.
De grijze en gewone zeehond
Op nummer 6 van onze wildlife top 10 van Europa staat niet één dier, maar twee dieren, namelijk de grijze en gewone zeehond. We hebben deze dieren samengevoegd omdat hun leefgebied (in Europa) eigenlijk hetzelfde is.
Deze charismatische dieren verdienen natuurlijk een plek op de wildlife top 10 van Europa. Het verschil zien tussen beide is niet heel ingewikkeld, ten eerste is de grijze zeehond met 350 kilogram een stuk zwaarder dan de gewone zeehond die maar maximaal 90 kilogram wordt. Daarnaast heeft de grijze zeehond een spitse snuit, terwijl de gewone zeehond een rondere kop heeft.
De gewone en grijze zeehond komen voor langs grote delen van de Noordkust van Europa. Van Noorwegen door tot aan Bretagne in Frankrijk. Daarnaast komen ze veel voor rond het verenigd koninkrijk en IJsland. De grijze zeehond wordt daarnaast ook nog vaak gespot op de kust van de Oostzee, terwijl de gewone zeehond hier niet vaak gezien wordt. In Nederland is het Waddengebied de allerbeste plek om op zoek te gaan naar de zeehonden!
Ben jij van plan om Noorwegen te bezoeken? Lees hier alles over Wildkamperen in Noorwegen!
De bever
De Euraziatische bever (Castor fiber)is een knaagdier uit de familie van de bevers. Bevers worden van kop tot kont tussen de 80 en 100 cm. Hun typische brede platte staart heeft een lengte van 25-50 cm. De dieren wegen rond de 20 kilo en wegen daarmee dus net zoveel als een middelgrote hond. Bevers hebben een dikke bruine vacht, welke kan variëren tussen lichtbruin en zwartbruin. De opvallend grote snijtanden van bevers zijn feloranje van kleur.
Bevers zijn in Nederland vooral te vinden in de Biesbosch, in Limburg, rond de grote rivieren en in Flevoland. Het spotten van bevers is dus mogelijk op een aantal plekken. De eerste en gelijk de bekendste is de Biesbosch, de plek waar het in 1988 allemaal begon. In de Biesbosch leven zo’n 300 bevers. De Biesbosch is niet het enige gebied met een grote kans op het zien van wilde bevers.
Ook in Limburg zijn er een aantal natuurgebieden langs de Maas waar regelmatig bevers gespot worden. De nieuwste schatting laat zien dat er inmiddels zo’n 1100 bevers in het wild in de provincie te vinden zijn. De bekendste plek is het Leudal. Voor bevers in Gelderland is vooral de Millingerwaard “the place to be”. In de provincie Flevoland zijn meerdere opties om bevers te spotten. De provincie telt nu ruim 250 wilde bevers welke onder andere in het Harderbos te vinden zijn.
Net als in Nederland heeft de bever het in zijn hele verspreidingsgebied zwaar gehad. Waar de bever ooit voorkwam in bijna heel Europa en grote delen van Azië, waren er rond het begin van de 20ste eeuw nog slechts 1.200 over. Deze leefde verdeeld over acht populaties. Door vele succesvolle herintroductiepogramma’s leeft de bever weer in grote delen van zijn voormalige leefgebied. Het gaat zelfs zo goed met de bever dat deze door het IUCN als veilig is aangemerkt.
In Europa komen de beesten met name voor in het vanaf het noorden tot aan het zuiden van Frankrijk. Met name in het oosten van België, het Zuidoosten van Frankrijk, het oosten en zuiden van Duitsland, Polen, de Baltische staten en Scandinavië komen veel bevers voor.
De hotspot voor bevers in Europa is toch wel de Oder-delta, op de grens van Duitsland en Polen. Dit gebied is de afgelopen jaren behoorlijk onder handen genomen door RewildingEurope en is nu de thuisbasis voor veel prachtige Europese wilde dieren. Zo Leven hier naast bever otters, elanden, edelherten, wolven, zeearenden en wisenten. In dit geweldige gebied worden veel beversafari’s aangeboden, zowel te voet als per boot. Een absolute aanrader dus
De Orka
De Orka (Orcinus orca) is een zeezoogdier die veel mensen een keer in hun leven in het wild willen zien. De orka is het grootste lid van de familie van de dolfijnen. De dieren kunnen maximaal bijna 10 meter lang worden en wegen dan bijna 10 ton. De dieren zijn zwart met wit. Het patroon hiervan is voor elk dier identiek.
Orka’s komen voor in alle wereldzeeën en kunnen daarom op veel verschillende plekken gespot worden. In Europa zijn er een aantal plekken waar je kans om deze machtige dieren te spotten het grootst zijn.
De eerste plek is het noorden van Noorwegen, waar de dieren vaak in en rond de fjorden te vinden zijn. De tweede plek is rond IJsland, waar de dieren ook geregeld gespot worden. Ook de Britse eilanden te noorden van Schotland ( de Shetland- en Orkney-eilanden) zijn een goede plek om orka’s te spotten. De vierde en laatste plek waar orka’s nog wel eens gezien worden is in het zuiden van Portugal en de straat van Gibraltar waar ze nog wel eens gezien worden.
De Wisent
De wisent (Bos bonasus), ook wel de Europese bizon genoemd, is een rundachtige levend in Europa. Wisenten worden tussen de 2.4m en 3.3m lang en wegen tussen de 400 en 1.000kg. Door jacht en verlies van leefgebied stierf de Europese bizon in het wild uit in jaren ’20 van de vorige eeuw. Gelukkig leefden er nog wel een aantal van deze dieren in dierentuinen. In 1951 werden deze dieren voor het eerst geherintroduceerd in het Białowieża Forest in Polen.
Vanaf dat moment gaat het steeds beter met de populatie wisenten en verschillende herintroductie projecten hebben ertoe geleidt dat er weer rond de 4500 wisenten in het wild te bewonderen zijn. Het gaat nu zelfs zo goed met de Europese bizon dat deze volgens het IUCN gezien wordt als niet bedreigd!
In Nederland zijn wisenten op dit moment op vijf plekken te bewonderen. Ze leven in natuurpark Lelystad, op het Kraansvlak bij Zandvoort, in de Maashorst, op Veluwe en sinds kort ook in de Zeeuwse slikken van den Heen. Op dit moment zijn niet al deze gebieden vrij toegankelijk voor publiek. Gelukkig worden er voldoende excursies georganiseerd. Tijdens deze excursies ga je op zoek naar wisenten met een gids. Hierdoor kan je deze prachtige dieren alsnog bewonderen.
Wisenten zijn door vele projecten van de afgelopen jaren in een behoorlijk aantal Europese landen te zien. De bekendste plek om wisenten te zoeken is het Białowieża Forest in Polen op de grens met Wit-Rusland. In dit bos leven meer dan 800 wilde wisenten. In dit park vindt men, naast de wisent ook nog elanden, edelherten, reeën, wilde zwijnen, lynxen, bevers en wolven. Wat dit bos een prachtige bestemming voor een wildlife vakantie maakt!
Ook bij onze buren leven weer Europese bizons in het wild. Zo loopt er op slechts 4 uur rijden van Utrecht in Duitsland een wilde kudde in het Rothaargebergte. Naast deze wilde kudde loopt er ook een tweede kudde in een klein gebied, zodat bezoekers een grotere kans op een ontmoeting hebben. Er zijn nog een aantal andere landen waar minimaal 100 wilde wisenten leven, dit zijn Wit-Rusland, Bulgarije, Tsjechië, Litouwen, Roemenië, Rusland en Zweden. Mocht je Europese bizons in het wild willen zijn, dan moet je dus in één van deze landen zijn.
De Alpensteenbok
Een Alpensteenbok (Capra ibex) is een wilde geit. De vacht van een Alpensteenbok is bruingrijs en is lichter op de buik. Mannelijke Alpensteenbokken zijn een stuk groter dan de vrouwelijke dieren. Mannelijke dieren kunnen tot 1m hoog en tot wel 1.7m lang worden. Mannetjes worden tot 120kg, terwijl de vrouwtjes veel kleiner zijn en niet veel zwaarder dan 30kg worden.
Zowel mannelijke als vrouwelijke Alpensteenbokken hebben naar achter gebogen hoorns, met veel ribbels. De hoorns van de mannetjes zijn een stuk groter dan die van de vrouwtjes (tot 1m voor mannetjes en tot 35cm voor vrouwtjes).
Zoals de naam al doet vermoeden leven de dieren in de Alpen. Maar heel erg vanzelfsprekend is dit niet. Halverwege de 19de eeuw ging het namelijk heel slecht met de Alpensteenbok. Terwijl het dier oorspronkelijk overal in de Alpen te vinden was, leefden Alpensteenbokken toen alleen nog in het Gran Paradiso nationaal park in Italië en de aangrenzende Maurienne vallei in Frankrijk. In die tijd leefden er nog minder dan 100 Alpensteenbokken. Gelukkig greep Victor Emmanuel II, de eerste koning van Italië, in. Hij richtte in 1854 het “Royal hunting reserve of Gran Paradiso” op.
Hierdoor herstelde de populatie zich tot ruim 3.000 in 1914. Toen Gran Paradiso in 1922 uitgeroepen werd tot een nationaal park, werd de bescherming nog beter. Hierdoor herstelde de populatie zodanig dat de dieren op andere plekken uitgezet konden worden. Inmiddels leven er ruim 30.000 Alpensteenbokken verdeeld over Duitsland, Italië, Frankrijk, Oostenrijk, Slovenië en Zwitserland.
Het spotten van de Alpensteenbok is het eenvoudigst in het Gran Paradiso nationaal park, de Cingino Dam en misschien wel het allermakkelijkst in Pontresina. Dit Zwitserse dorp wordt aan het eind van het voorjaar door heel veel Alpensteenbokken bezocht!
Dit was hem dan, onze wildlife top 10 van Europa. Mocht je nog vragen of aanvullen hebben, laat dan vooral een bericht achter!
