Komodovaranen spotten op Komodo
Met onze groep lopen we achter de gids aan. Spannend is het wel, zullen we een echte wilde Komodovaraan tegen komen? We hebben geluk, eerst zien we een exemplaar in de bosjes, daarna een kleintje in de boom, maar het echte ‘wow’ moment komt wanneer een dik volwassen exemplaar aan komt lopen. Iedereen blijft uit zijn weg en achter de gids. Ja, dit was de reis naar Indonesië en het afgelegen Komodo helemaal waard.
Tikva van Gezin op Reis reisde naar Komodo en schreef deze gastblog.
De Komodovaraan
De Komodovaraan (Varanus komodoenis) is een van meest bijzondere dieren ter wereld. Het bijzondere aan de komodovaraan, behalve dat het dier het uiterlijk van een dinosaurus lijkt te hebben, is de grootte. Het zijn namelijk de grootste hagedissen ter wereld. Gemiddeld worden volwassen mannetjes tussen de 79 en 91 kilogram, met een lengte van 2 meter 60, maar volwassen mannetjes kunnen zelfs lengtes bereiken van wel drie meter en een gewicht van meer dan honderd kilo.
De schoonheidsprijs wint de komodovaraan niet, maar dat maakt hem niet minder fascinerend. De grootte, het prehistorische uiterlijke en het feit dat het een toppredator is, maken het dat veel mensen de Komodovaraan in het wild willen zien. Er gaan veel mythes over de Komodovaraan rond. De eerste is dat de beet van een Komodovaraan giftig is, dit is door onderzoek al zo’n 10 jaar geleden ontkracht.
Ook wordt er gezegd dat een Komodovaraan bepaalde bacteriën in zijn speeksel heeft, waar prooidieren een bloedvergiftiging van krijgen en vervolgens sterven. Ook dit is onderzocht en niet waar. Het is waar dat gebeten prooidieren, die de aanval overleven, vaak sterven aan bloedvergiftiging, maar daar zijn de bacteriën in de mond van de Komodovaraan niet verantwoordelijk voor.
Helaas zijn deze spectaculaire verhalen dus niet waar, maar het blijft indrukwekkend dat een dier van nog geen 100 kilogram volwassen Javaanse herten, waterbuffels en wilde zwijnen kan doden. Een aanval op de mens is zeldzaam, maar ook deze kunnen op het menu van de Komodovaraan staan!
Waar leven Komodovaranen?
Komodovaranen leven in het wild op enkele eilanden in Indonesië. Dat zijn de eilanden Komodo, Rinca, Flores, Gili Motang en Gili Dasam. De meeste van deze eilanden vallen onder het Komodo Nationaal Park. Een nationaal park dat in 1980 in het leven geroepen is om de Komodovaraan te beschermen. Tot de jaren 70 waren de Komodovaranen ook op het eiland Pandar te vinden, maar daar zijn ze helaas uitgestorven. Er zijn naar schatting nog zo’n 1400 volwassen exemplaren in het wild, hierdoor hebben de varanen een bedreigde status gekregen van het IUCN. Dat er nog maar zo weinig zijn maakt het heel bijzonder om deze dieren in het echt te kunnen zien.
Aangezien Komodovaranen op meerdere eilanden leven, wil jij vast weten welk eiland je het beste kunt bezoeken om Komodovaranen te spotten. Gili Motang en Gili Dasam zijn kleine eilanden die lastig te bereiken zijn, bovendien hebben ze een populatie van minder dan honderd dieren, niet de allerbeste eilanden om de Komodovaraan te spotten dus. De Komodovaranen op Flores leven erg afgelegen, waardoor dit dus ook niet de beste plek is om de Komodovaranen te spotten.
De beste plekken om als toerist de Komodovaraan te zien zijn dus de eilanden Rinca en Komodo. Beide eilanden zijn bereikbaar met de boot vanuit Labuan Bajo op het eiland Flores. Het eiland Flores is bereikbaar met een binnenlandse vlucht vanuit onder andere Bali.
Een bijzonder fijn alternatief is een drie tot vier daagse boottour vanuit het eiland Lombok. Tijdens deze bottocht van Lombok naar Flores kom je ook langs Komodo en/of Rinca en staat een bezoek aan de Komodovaranen natuurlijk op de planning. Wil je Komodovaranen spotten op Komondo? Dan is deze boottour een absolute must.
Rinca eiland is een tijdje gesloten geweest voor toeristen. Sinds eind 2022 is het eiland weer open, maar hanteren ze een maximum aantal van 1000 bezoekers per dag. Aangezien Rinca dichterbij Labuan Bajo ligt dan Komodo is dit de populairste bestemming voor dagtrippers. Een maximum betekent dat het wat rustiger is dan voorheen, maar betekent wel dat je vooruit moet boeken zodat je zeker een plekje hebt. Het eiland is ook wat kleiner dan Komodo, waardoor je de varanen makkelijker spot.
Wil je Komodovaranen spotten op Komodo, dan moet je weten dat Komodo verder varen is vanuit Labuan Bajo dan Rinca, maar heeft geen bezoekerslimiet. Doordat het wat verder varen is, is het vaak rustiger op Komodo. De kans van het vinden van de Komodovaranen is op beide eilanden vrij groot en zal dus zeker moet lukken!
Komodovaranen spotten op Komodo
Aangezien ik met een boot van Lombok naar Flores voer was het logisch om de varanen te bezoeken op Komodo eiland. Ook al is Komodo onderdeel van een Nationaal Park, de eerste indruk is vooral dat je op een hele toeristische plek bent aangekomen. Veel simpele houten hutjes met winkeltjes vol souvenirs en restaurantjes waar op open vuur maaltijden worden gekookt. Na drie dagen op een basic boot smaakt een koude cola ook wel lekker. Ook het feit dat er hier een gewone toilet is, is wel erg fijn.
Daar komen we natuurlijk niet voor, we komen voor de Komodovaraan. Onze groep krijgt een ranger toegewezen, iets wat verplicht is wanneer je Komodovaranen wilt zien. Heel snel achter het bezoekerscentrum zien we een eerste Komodovaraan liggen, met daaromheen een enorme groep mensen. Het beest ligt er een beetje suffig bij, niet wat ik verwacht had.
Later hoor ik van andere toeristen dat er eigenlijk altijd een Komodovaraan achter het bezoekerscentrum ligt. Deze zou soort van tam zijn, gelokt met voedsel of volgens sommige zelf gedrogeerd. Alles om toeristen tevreden te houden.
Daarna lopen we wel echt de natuur in. Er zijn hier meerdere routes en de groepen verspreiden zich. Zo kan je kiezen voor een korte (1 uur), gemiddelde (1,5 uur) of lange wandeling (2,5 uur) over verschillende paden. Aangezien ons boot pech had, hebben we helaas geen tijd voor de lange wandeling die alleen al omdat je langer in de natuur bent meer kans geeft om Komodovaraan te zien.
Ook op de kortere routes zijn er nog verschillende opties. Onze ranger laat ons kiezen, maar wil absoluut niet zeggen of een bepaalde route betere is dan een andere route. We kiezen uiteindelijk voor de moeilijke route met het meeste klimmen, met het idee dat het daar rustiger is.
Dat blijkt een goede keuze. We zien een kleine Komodovaraan in een boom. Volwassen exemplaren eten de jongere exemplaren op als ze de kans krijgen. In de boom zijn ze veilig, want de volwassenen zijn te zwaar om te klimmen. Ook zien we nog twee volwassen exemplaren. De meest indrukwekkende loopt eerst door het struikgewas en dan zo het pad uit. Zelfs de ranger begint enthousiast te worden en opgewonden te praten. Het dier straalt echt een prehistorische indrukwekkendheid uit. De Komodovaraan stopt om wat water te drinken. Dit het moment om van een afstandje een selfie te maken. Wow heel bijzonder om zo dichterbij een Komodovaraan te zijn!
