De Alpensteenbok
De Alpensteenbok is een zoogdier en valt onder de familie van de holhoornigen. Alpensteenbokken behoren samen met nog acht andere tot het geslacht van de geiten. Op dit moment leven er zo’n 53.000 Alpensteenbokken in het wild, hierdoor is de soort door het IUCN geclassificeerd als niet bedreigd.
Hoe ziet een Alpensteenbok eruit?
Een Alpensteenbok is een wilde geit, een heeft dus redelijk wat weg van een tamme geit. De vacht van een Alpensteenbok is bruingrijs en is lichter op de buik. Mannelijke Alpensteenbokken zijn een stuk groter dan de vrouwelijke dieren. Mannelijke dieren ook wel bokken genoemd, kunnen tot 1m hoog worden en tot wel 1.7m lang. Vrouwelijke dieren, oftewel geiten, worden niet hoger dan 85cm en halen zelden de 1.5m in lengte. Het verschil in gewicht is logischerwijs groot. Bokken worden tot 120kg, terwijl de geiten niet veel zwaarder dan 30kg worden. Dit betekent dus dat de bokken ongeveer vier keer zo zwaar zijn als de geiten.
Zowel mannelijke als vrouwelijke Alpensteenbokken hebben naar achter gebogen hoorns, met veel ribbels. De hoorns van de mannetjes zijn een stuk groter dan die van de vrouwtjes (tot 1m voor mannetjes en tot 35cm voor vrouwtjes).
Hoe leeft een Alpensteenbok?
Alpensteenbokken leven op grote hoogte, tussen de 1.800 en 3.300m boven zeeniveau. Tijdens de winter zijn ze vaak op lagere hoogtes te vinden dan tijdens de warmere periodes. Mannetjes leven vaak solitair of in kleine bachelor groepen en zijn alleen tijdens de paartijd in de buurt van de vrouwtjes te vinden. De vrouwtjes leven in grotere kuddes met hun jongen. Meestal zie je dat de vrouwtjes op een grotere hoogte leven dan de mannelijke dieren.
De paartijd begint in december en duurt vaak niet langer dan zes weken. Na iets minder dan zes maanden worden de jongen geboren. Meestal krijgen steenbokken één lam, maar ook tweelingen komen geregeld voor. De geiten zijn volledig verantwoordelijk voor het groot brengen van de jongen, de bokken bemoeien zich hier totaal niet mee. Alpensteenbokken zijn herbivoren en eten dus alleen plantaardig materiaal. Hun dieet bestaat voor het grootste gedeelte uit grassen, maar als het beschikbaar is, eten ze ook bladeren en twijgen.
Waar leven Alpensteenbokken?
Als je Alpensteenbokken wilt gaan spotten is er natuurlijk één belangrijke vraag, waar leven ze precies?
Zoals de naam al doet vermoeden leven de dieren in de Alpen. Maar heel erg vanzelfsprekend is dit niet. Halverwege de 19de eeuw ging het namelijk heel slecht met de Alpensteenbok. Het dier was oorspronkelijk overal in de Alpen te vinden, maar halverwege deze eeuw leefden Alpensteenbokken alleen nog in het Gran Paradiso nationaal park in Italië en de aangrenzende Maurienne vallei in Frankrijk. In die tijd leefden er waarschijnlijk nog minder dan 100 Alpensteenbokken in het wild. Gelukkig greep Victor Emmanuel II, de eerste koning van Italië, in. Hij richtte in het jaar 1854 het “Royal hunting reserve of Gran Paradiso” op.
Hierdoor herstelde de populatie zich tot ruim 3.000 in 1914. Vanaf het moment dat Gran Paradiso in 1922 uitgeroepen werd tot een nationaal park werd de bescherming van de steenbokken nog beter. Hierdoor herstelde de populatie zodanig dat de dieren op andere plekken uitgezet konden worden. Inmiddels leven er ruim 30.000 Alpensteenbokken in het wild verdeeld over Duitsland, Italië, Frankrijk, Oostenrijk, Slovenië en Zwitserland.
Alpensteenbokken leven dus in een behoorlijk groot gebied, maar zijn natuurlijk op sommige plekken makkelijker te vinden dan op andere. Hieronder een opsomming van de plekken, waar het het makkelijkst of gaafst is om deze dieren te spotten.
Gran Paradiso nationaal park
Gran Paradiso, het nationale park dat ervoor heeft gezorgd dat we nog steeds kunnen genieten van deze prachtige dieren. Het nationale park ligt in het noordwesten van Italië, in de buurt van de grens met Frankrijk. Het nationale park leent zich geweldig voor mooie wandelingen in de Alpen. In het park heb je goede kansen om Alpensteenbokken te spotten en daarnaast vind je hier ook Alpengemzen en Alpenmarmotten in overvloed. Zodra je in dit nationale park flink de hoogte in gaat, kan je de steenbok bijna niet missen. Breng eerst een bezoek aan het lokale VVV kantoor, zodat zij jou precies kunnen vertellen welke wandelroute de vruchten afwerpt.
Meer lezen over hoe wij dit nationale park ervaring hebben? Klik dan hier voor onze ervaring in het Gran Paradiso nationaal park!
Cingino Dam
De Cingino dam is een stuwdam in Piedmont, Italië. De dam zelf is niet heel bijzonder, maar toch wereldberoemd. Op deze plek zijn namelijk meerdere natuurdocumentaires gefilmd en dat komt door de vreemde bewoners van deze dam. Alpensteenbokken zijn namelijk vaak op deze bijna verticale dam te vinden. Ze likken hier kostbare minerale van de stenen af. Het is een geweldig gezicht om deze dieren te zien balanceren op een bijna onmogelijk oppervlak. Helaas komen niet alleen steenbokken ongeschonden van dam af. Mocht je in de buurt zijn, is het echt een aanrader om langs te gaan!
Pontresina
Pontresina in Zwitserland is misschien wel de beste plek om een Alpensteenbok te zien. Tijdens de winter leeft één van de grootste populaties Alpensteenbokken hier in de bergen. Vanaf eind april tot begin juni, als het jonge gras rond het dorp begint te groeien en de bergtoppen nog ondergesneeuwd zijn, komen deze dieren met honderden tegelijk naar het dorp. Hier genieten ze volop van het jonge gras in de alpenweides. In het dorp worden zelfs gratis excursies aangeboden waarbij je op zoek gaat naar deze prachtige dieren en ook gelijk op zoek gaat naar de Alpenmarmot.
