De Spaanse steenbok
De Spaanse steenbok (Capra pyrenaica), ook wel Iberische steenbok genoemd, is een wilde geitachtige die voorkomt op het Iberische schiereiland. De Spaanse steenbok, is één van de acht verschillende soorten steenbokken en is nauwverwant aan de Alpensteenbok. Steenbokken zijn te herkennen aan hun grote gekrulde hoorns met ribbels erin.
De Iberische steenbok heeft het een lange tijd heel erg zwaar gehad, maar door goede conservatieprojecten leven er nu weer zo’n 50.000 volwassen dieren in Spanje en Portugal. De Spaanse steenbok wordt door het IUCN geclassificeerd als niet bedreigd. Oorspronkelijk waren er vier ondersoorten van de Spaanse steenbok, namelijk de Sierra Nevada-steenbok, de Gredossteenbok, de Pyreneese steenbok en de Portugese steenbok. De Pyreneese en Portugese steenbok zijn helaas uitgestorven.
Hoe ziet de Spaanse steenbok eruit?
Spaanse steenbokken hebben, net als veel andere geitachtigen, relatief korte poten en een gedrongen lijf. De Iberische steenbok wordt zo’n 60-80cm hoog en 120-150cm van kop tot kont. De dieren wegen tussen de 25 en 80 kilogram. De Spaanse steenbok heeft een bruine met zwarte vacht. De dieren hebben een zwarte streep over de rug, daarnaast zijn ook de flanken, de kop, de borst en de poten vaak zwart.
Het verschil tussen mannetjes en vrouwtjes is heel erg makkelijk te zien. Ten eerste zijn de hoorns van de mannetjes veel groter, dan die van de vrouwtjes. De hoorns van de mannetjes kunnen namelijk wel meer dan één meter lang worden, terwijl die van de vrouwtjes niet veel langer worden dan 20cm. Een tweede verschil is de typische sik die de mannetjes hebben. Het laatste verschil is de grote, mannetjes zijn namelijk veel groter en vooral veel gespierder dan de vrouwelijke Spaanse steenbokken.
Hoe leeft een Spaanse steenbok?
Spaanse steenbokken zijn echte groepsdieren en leven soms in grote groepen van 50-60 dieren. Mannetjes en vrouwtjes leven in gescheiden groepen. Alleen in de paartijd, in november en december, leven de mannetjes en vrouwtjes bij elkaar. De jonge geitjes worden vervolgens in mei geboren. Meestal krijgen Iberische steenbokken één lam, maar tweelingen komen ook voor.
Volwassen steenbokken hebben maar één natuurlijke vijand, de wolf. Voor de lammetjes komt het gevaar ook uit de lucht, want steenarenden jagen geregeld op deze lammeren. Spaanse steenbokken zijn strikt herbivoor en eten dus alleen maar plantaardig voedsel. Ze eten voornamelijk grassen, korstmossen en kruiden. Verder eten ze ook bladeren, twijgjes en vruchten.
Waar leeft de Spaanse steenbok?
Zoals de naam doet vermoeden, leeft de Spaanse steenbok voornamelijk in Spanje. Het dier leefde vroeger ook in Andorra, Gibraltar, Frankrijk en Portugal, maar stierf door overmatige jacht uit in deze landen. Inmiddels zijn de Iberische steenbokken geherintroduceerd in de Frankrijk en zijn ze zelf de grens met Portugal weer over gestoken.
Waar vind je de Spaanse steenbok in Spanje?
Veruit de meeste Iberische steenbokken zijn te vinden in Spanje. Bijna alle 50.000 Spaanse steenbokken die in het wild te vinden zijn leven namelijk in de Spaanse gebergten. De meeste hiervan zijn te vinden in de gebergten in het zuidwesten van Spanje. Nationale parken waar je de Iberische steenbok hier goed kunt vinden zijn het Sierra Nevada nationaal park, Sierra Grazalema natural park in de buurt van historische stad Ronda en in Sierras de Tejeda, Almijara y Alhama natural park, waar je de dieren vlakbij de zee kunt zien!
Ook in gebergte in het westen, rond Madrid en in het noorden van Spanje zijn Iberische steenbokken te vinden. In de buurt van Madrid zijn twee beschermde natuurgebieden waar de Spaanse steenbok vaak gespot wordt. Deze twee natuurgebieden zijn het Parque regional de la Cuenca Alta del Manzanares en Parque regional de la Sierra de Gredos. Aan dit tweede gebied dankt één van de twee nog overgebleven ondersoorten, de Gredossteenbok, zijn naam.
In de gebergte langs de westkust, de Pyreneën en de gebergte langs de noordkust worden ook geregeld Iberische steenbokken gezien. Een echte hotspot aanwijzen is hier wat lastig. Mocht je echt op zoek zijn naar deze prachtige dieren, dan kan je beter naar de eerder genoemde parken afreizen!
Zelf bezochten wij Andalusië om deze prachtige dieren vast te leggen. In en rond het dorp Monachil in Sierra Nevada vonden wij in twee dagen meer dan 20 steenbokken. Ook in het Acantilados de Maro-Cerro Gordo natural park vonden wij steenbokken, we liepen hier slechts 30 minuten en zagen 5 vrouwtjes. Ook in het Parque Natural de la Sierra de Andújar zagen wij steenbokken, maar hier waren ze behoorlijk ver weg!
Waar vind je de Spaanse steenbok in Portugal?
In Portugal is de Iberische steenbok slechts in twee beschermde natuurgebieden te vinden. Nadat de soort uitgestorven was in Portugal zijn ze na herintroducties in aangrenzende natuurgebieden op eigen houtje de grens met Portugal overgestoken. De dieren zijn nu te vinden in het Nationaal park Peneda-Gerês ibex en het Reserva de la Biosfera Transfronteriza Gerês-Xurés. Er leven in beide parken samen ruim 600 steenbokken, dus de kans dat je ze tegen komt is zeker aanwezig!
Waar vind je de Spaanse steenbok in Frankrijk?
Aan het eind van de 19de eeuw stierf de Spaanse steenbok uit in Frankrijk. Nadat er vanaf 2014 in verschillende sessies steenbokken vanuit Spanje overgebracht zijn naar de Franse Pyreneeën, komen de dieren ook weer voor in Frankrijk. Tijdens de laatste telling in Frankrijk is de populatie vastgesteld op 400 volwassen dieren. Het overgrote gedeelte van deze dieren leeft in het nationaal park Pyrénées en het nabij gelegen Ariége regionaal park.
Mocht je nog vragen of opmerkingen hebben naar aanleiding van dit artikel, dan kan je altijd contact opnemen via ons contactformulier of via Instagram!
