De drie grote roofdieren van Europa
De laatste decennia trekken steeds meer mensen in Europa naar de stad, hierdoor komt er veel terrein op het platteland vrij wat langzaam aan weer overgenomen wordt door de natuur. Mede hierdoor, en de vele inzet van veel organisaties, maakt (een deel) van de Europese natuur een heuse comeback. Vooral de grote zoogdieren, inclusief de drie grote roofdieren van Europa, profiteren hiervan.
In Europa leeft een behoorlijk aantal roofdieren, maar van de grote roofdieren zijn er slechts drie in Europa te vinden. Het gaat dan om de wolf (Canis lupus), de bruine beer (Ursus arctus) en de lynx. In Europa leven zelfs twee verschillende soorten lynxen, de Euraziatische lynx (Lynx lynx) pardellynx) en de (lynx pardinus). Voor veel mensen is het een droom om met één van de drie grote roofdieren van Europa oog in oog te staan. Mocht dit ook jouw droom zijn, lees dan dit artikel. Je leest hier alles over de drie grote roofdieren van Europa en vooral waar je deze kunt vinden.
De wolf
De eerste van de drie grote roofdieren van Europa heeft niet veel introductie nodig. Het gaat namelijk om de wolf (Canis lupus). De wolf is de grootste hondachtige ter wereld en is in grote delen van het noordelijk halfrond te vinden is. Er zijn ruim 30 verschillende ondersoorten van de wolf, waarvan de hond misschien wel de bekendste is. Een volwassen wolf heeft een lengte van zo’n 1,05m tot 1,60m en een schofthoogte van maximaal 85 centimeter. Over het algemeen geldt “hoe noordelijker de wolf leeft, hoe groter deze is”. Wolven hebben een dikke vacht, waarvan de kleur sterk kan varieren, en ook het patroon van de vacht verschilt per dier.
Wolven zijn zeer sociale dieren, die in roedels leven. Deze roedels worden geleidt door het alfakoppel, welke als enige voor nageslacht zorgt. Doordat wolven in roedels leven zijn zij in staat om veel grotere prooien dan zij zelf te vangen. Wolven jagen dan ook voornamelijk op grote en middelgrote hoefdieren en in Europa zijn vooral de eland, het edelhert, de ree en het everzwijn de favoriete prooidieren van de wolf.
Waar vind je de wolf in Europa?
Volgens de laatste schatting leven er tussen de 200.000 en 250.000 wolven wereldwijd in het wild. Hierdoor hebben ze de status niet bedreigd van het IUCN. In Europa en vooral in de EU stijgt de populatie van wilde wolven behoorlijk snel. Binnen de EU wordt de populatie geschat op zo’n 20.000 wilde dieren verdeeld over 23 lidstaten. Dit aantal lag in 2012 nog op 12.000.
In Europa vind je de meeste wolven in Italië (~3.300), Roemenië (2.500-3.000), Spanje (2.000-3.000) en Polen (1.900), maar ook landen als Griekenland, Noord-Macedonië, Frankrijk, Slowakije en Oekraïne hebben een behoorlijk aantal wilde wolven. Het absolute aantal zegt echter niet alles, want sommige landen met minder wolven zijn alsnog heel goed om het dier in het wild te zien. Zo zijn de wolven relatief makkelijk te vinden in Slowakije, Finland en de Baltische staten, maar ook de kleine 100 wolven in Nederland zijn met wat geluk in het wild te vinden.
De beste kansen om de wolf in het wild te spotten heb je in het noordwesten van Spanje (Galicië en Castille y Leon), de verschillende nationale bergen in de Abruzzen in Italië (Nationaal Park Abruzzo, Lazio é Molise) en de beschermde gebieden in de Karpaten. Door de vele jaren van vervolging zijn de wolven in Europa nog vooral te vinden in de bergen en uitgestrekte bossen, maar ze zijn bezig met een stevig opmars, dus het lijkt steeds makkelijker te worden om deze geweldige dieren in het wild tegen te komen!
De bruine beer
De bruine beer die in Europa te vinden is, is de Europese bruine beer. De Europese bruine beer is één van de meest voorkomende ondersoorten van de bruine beer en heeft veilige status volgens het IUCN.
Deze ondersoort van de bruine beer kan vrij groot worden. Zo wegen de vrouwtjes tussen de 100 en 150kg. Mannetjes worden nog groter en wegen maximaal 200kg. De grootte van de Europese bruine beer varieert tussen gemiddeld en klein in vergelijking met andere ondersoorten. Zo weegt de gemiddelde mannelijke bruine beer 217kg en de gemiddelde vrouwelijke 152kg. Het grootste worden de beren uit het noorden van het leefgebied, en dan met name de beren die in de kustgebieden van de VS, Canada en Rusland leven.
De vacht is, zoals de naam al suggereert, vaak bruin. Maar dit geldt zeker niet voor alle bruine beren. Zo kan de kleur van de vacht variëren van lichtgelig tot zwart. De vacht van deze dieren kan heel erg dik worden. Verder hebben de beren een typische snuit en grote ronde oren.
Bruine beren zijn omnivoor en eten werkelijk alles wat ze vinden. Tot 90% van het dieet van de bruine beer is vegetarisch, ze eten veel bessen, paddenstoelen, eikels, beukenoten, maar ook wortels, bloemen en gras. Ook het vlees wat bruine beren eten is zeer gevarieerd. Bruine beren staan er bekend om dat ze zalm uit het water vissen, maar eten verder ook knaagdieren, aas en jagen wel eens op grote prooien zoals elanden, edelherten, wilde zwijnen en andere hoefdieren.
Waar vind je de bruine beer in Europa?
De Europese bruine beer komt in (steeds groter wordende) delen van Europa voor, maar gek genoeg leven de meeste Europese bruine beren niet in Europa, maar in Azië. Veruit de meeste Europese bruine beren leven in Rusland en dan met name in het Aziatische gedeelte van het land. Maar er zijn ook genoeg landen om de Europese bruine beer in Europa te spotten.
De meeste bruine beren binnen Europa, leven in Roemenië, waar de populatie op rond de 6.000 geschat wordt. Met zo’n 3.000 wilde Europese bruine beren komt Zweden op een tweede plek. Ook andere Noord-Europese landen doen het goed, zo leven er 2.000 in Finland en meer dan 1.000 in Estland.
In Centraal-Europa zijn ook behoorlijk wat beren in het wild te vinden, zo leven er in zowel Slowakije, Kroatië en Slovenië meer dan 1.000 wilde Europese bruine beren. Buiten deze landen zijn er nog heel veel andere Europese landen waar kleinere aantallen bruine beren leven, zoals Italië, Spanje, Griekenland, Servië, Albanië en Polen.
De Europese bruine beer spotten in Europa kan dus in veel verschillende landen, maar natuurlijk heb je niet in elk land evenveel kans om de Europese bruin beer te spotten. Wil je de Europese bruine beer in Europa spotten? Dan kan je er het beste voor kiezen om of naar Brasov in Roemenië af te reizen, of boekt een verblijf in een bear hide in Zweden, Finland, Estland of Slovenië.
De lynx
De lynx is een middelgrote katachtige die verspreid over het noordelijk halfrond voorkomt. In totaal zijn er vier verschillende soorten lynxen, waarvan er twee in Europa te vinden zijn. Het gaat om de Euraziatische lynx en de pardellynx (of Iberische lynx). De Euraziatische lynx wordt tot de grote drie roofdieren van Europa gerekend. De Euraziatische lynx is de grootste katachtige op het Europese continent en qua roofdieren van Europa zijn alleen de wolf en de bruine beer groter.
De Euraziatische lynx kan een lengte van 106 centimeter en een schofthoogte van 75 centimeter bereiken (de katers zijn iets groter dan de poezen). De dieren wegen minder dan 30 kilogram, een gewicht van 30 kilogram of meer is alleen weggelegd voor de allergrootste. De kleur van de vacht varieërt iets tussen rood en bruin en heeft altijd zwarte stippen. Daarnaast is een lynx goed te herkennen aan de kenmerkende pluimpjes op de oren.
Waar vind je de lynx in Europa?
Van de drie grote roofdieren in Europa, zijn de lynxen duidelijk in het ondertal. Heftige vervolgingen hebben ervoor gezorgd dat de lynx op bijna het hele Europese continent was uitgeroeid. Door goede beschermingen en verschillende herintroducties is de lynx nu weer in veel Europese landen te vinden. Geschat wordt dat er tussen de 8.000 en 9.000 Euraziatische lynxen in Europa in het wild te vinden zijn. De meeste lynxen zijn te vinden in Finland (ruim 2.000), Roemenië (ruim 2.000), Zweden (1.4000) en de Karpaten (2.8000). Vaak geldt hoe meer wolven hoe minder lynxen er in het gebied te vinden zijn.
De Euraziatische lynx is van de drie grote roofdieren van Europa veruit het lastigste te vinden in het wild. Dit heeft onder andere te maken met het leefgebied van de Euraziatische lynx, het absolute aantal lynxen in Europa en ook met het feit dat de lynx voornamelijk rond zonsondergang en ’s avonds actief is.
Op dit moment wordt aangenomen dat de Baltische staten en dan vooral Estland, de hoogste dichtheid van Euraziatische lynxen hebben en dit is dan ook de beste plek om lynxen in Europa in het wild te vinden. Vooral het Lahemaa Nationaal Park in Estland wordt gezien als lynx hotspot. Wanneer je hier met een lokale gids op stap gaat, is de kans groot dat je deze geweldige kat in het wild zult vinden.
Andere plekken in Europa waar de Euraziatische lynx in het wild wordt gespot zijn het Jura gebergte (op de grens van Zwitserland, Frankrijk en Italië), het Slowaakse gedeelte van de Karpaten, de Dinarische Alpen (Slovenië) en het zuiden van Finland. Een andere plek waar de Euraziatische lynx veel gespot wordt is het Beierse Woud, een plek waar ze in Semi-gevangenschap leven en goed te zien zijn.
