De Afrikaanse wilde hond
De Afrikaanse wilde hond (Lycaon pictus) is een hondachtige die voorkomt in Afrika ten zuiden van de Sahara. Het is de grootste hondachtige in Afrika, zelfs groter dan de Ethiopische wolf. Het gaat helaas niet goed met de Afrikaanse wilde hond in het wild, het dier heeft veel te lijden (gehad) onder besmettelijke ziektes van gedomesticeerde honden en ze worden veel vervolgd omdat ze wel eens vee aanvallen. Het IUCN classificeert de Afrikaanse wilde hond als bedreigd.
Hoe ziet de Afrikaanse wilde hond eruit?
De Afrikaanse wilde hond is een opvallend gekleurde middelgrote hondachtige. De wilde honden zijn zwart, met gele en witte vlekken over het hele lijf. Afhankelijk van de ondersoort heeft de vacht meer of minder zwarte delen. Alle Afrikaanse wilde honden hebben een wit uiteinde van de staart. Buiten de opvallende vacht, hebben de dieren enorme grote, ronde oren.
De Afrikaanse wilde hond is van kop tot kont zo’n 70-110 centimeter lang. De schofthoogte is tussen de 60-75 centimeter. De grootte is net als de vacht afhankelijk van het ondersoort. De Afrikaanse wilde honden uit Zuidelijk-Afrika worden over het algemeen het grootst. Het gewicht loopt met 18-36 kilogram behoorlijk uiteen. De mannetjes zijn in de regel groter dan de vrouwtjes.
Vaak worden de Afrikaanse wilde hond en de gevlekte hyena met elkaar verward. Het verschil is eigenlijk vrij simpel. De Afrikaanse wilde hond heeft vlekken, terwijl de gevlekte hyena eerder grote zwarte stippen heeft. Daarnaast zijn de oren van de Afrikaanse wilde hond een stuk groter en is de Afrikaanse wilde hond veel ranker en slanker dan de gevlekte hyena.
Hoe leeft de Afrikaanse wilde hond?
De manier waarop de Afrikaanse wilde hond leeft is deels te vergelijken met de manier waarop wolven leven. Ze leven in groepen met een alfa-koppel, welke de enige dieren zijn die voor nageslacht zorgen. De jongen worden vervolgens door de hele roedel opgevoed. De roedel van de Afrikaanse honden is alleen wel een stuk hechter dan die bij de wolven. Een opvallend iets is dat de vrouwtjes op zoek gaan naar een nieuwe roedel als zij oud genoeg zijn. Iets wat maar bij weinig diersoorten gezien wordt. Een mannetje zal zijn hele leven bij één roedel blijven. Daarnaast is het oudste vrouwtje in de roedel de baas.
Ook de manier waarop de Afrikaanse wilde hond jaagt is hetzelfde als bij de wolf. Het komt namelijk vaak aan op lange achtervolgingen waarbij de wilde hond vertrouwt op zijn uithoudingsvermogen. Zo’n achtervolging duurt gemiddeld twee kilometer. Met deze manier van jagen zijn de Afrikaanse wilde honden een van de succesvolste jagers van het Afrikaanse continent. Hun succespercentage schommelt tussen de 60-90%. De Afrikaanse wilde hond moet zo succesvol zijn tijdens de jacht, omdat ze veel prooien verliezen aan de grotere en sterkere gevlekte hyena en leeuw. Mede daardoor jagen deze dieren overdag en niet ’s nachts zoals de leeuw, de hyena en de luipaard doen.
Niet alleen de jacht is heel succesvol, ook het produceren van nakomelingen is een koud kunstje voor de Afrikaanse wilde hond. De draagtijd is slechts 69-73 dagen en er kunnen tot wel 16 pups tegelijk geboren worden. Dat zijn meer pups dan bij elke andere hondachtige. De volledig roedel helpt met het opvoeden van de pups, welke ook als eerste te eten krijgen. Daarnaast brengen wilde honden vlees naar de pups, wat ze door middel van regurgitatie aan de pups geven. Niet alleen de pups worden op deze manier gevoerd, ook de zwakkere in de roedel krijgen zo hun eten van de rest.
Waar leeft de Afrikaanse wilde hond?
De Afrikaanse hond is een bedreigd diersoort die vroeger in grote delen van Afrika ten zuiden van de Sahara te vinden was. Tegenwoordig zijn er nog minder dan 6600 Afrikaanse wilde honden te vinden op het gehele Afrikaanse continent. Deze dieren zijn verdeeld over 39 subpopulaties, waarvan de grootste subpopulatie zo’n 250 dieren bevat. Door deze lage aantallen, verdeeld over een heel groot gebied, is het niet eenvoudig om de Afrikaanse wilde hond in het wild tegen te komen.
De meeste Afrikaanse wilde honden zijn te vinden in de klassieke safaribestemmingen zoals Zuid-Afrika, Namibië, Botswana, Kenia en Tanzania, maar ook minder bekende landen als Zambia, Zimbabwe en Mozambique hebben goede opties om deze prachtige dieren te vinden. Het spotten van de Afrikaanse wilde hond is dus vooral mogelijk in het zuiden en oosten van Afrika.
De Afrikaanse wilde hond spotten in Zuidelijk-Afrika
Als je op zoek bent naar de Afrikaanse wilde hond in het wild, dan kan je misschien wel het beste afreizen naar het zuiden van Afrika. Het dier leeft in Angola, Botswana, Malawi, Mozambique, Namibië, Zambia, Zimbabwe en Zuid-Afrika. Op Angola, Malawi, Mozambique en Namibië na hebben al deze landen een aantal geschikte gebieden voor de Afrikaanse wilde hond.
Zo heb je in Zuid-Afrika het Kruger nationaal park, misschien wel de beste plek van Afrika om de Afrikaanse wilde hond te zien. In Botswana zijn je kansen behoorlijk als je de Okavangodelta en Chobe nationaal park bezoekt (wij zagen hier twee van de drie keer wilde honden). In Zambia maak je de meeste kans in de Luangwa vallei en op de Liuwa plains. In Zimbabwe kan je het prachtige Hwange nationaal park bezoeken, maar heb je ook behoorlijke kansen in Mana Pools nationaal park.
Mocht je het dier willen spotten in Mozambique, dan kan je het beste afreizen naar het Limpopo nationaal park, in Namibië zijn Bwabwata nationaal park en Nkasa Rupara nationaal park je beste opties. Mocht je ze willen zoeken in Angola, dan moet je heel veel geluk hebben in de grensgebieden met Zambia. In Malawi zijn de afgelopen jaren wilde honden geherintroduceerd in het Majete nationaal park en Liwonde nationaal park.
Hoewel je kansen in deze gebieden in Zuidelijk Afrika goed zijn, is dat relatief. Het dier is natuurlijk bedreigd en komt weinig voor. Het beste zijn ze te vinden als ze welpen hebben, dan zijn ze namelijk veel meer honkvast.
De Afrikaanse wilde hond in het oosten van Afrika
In het oosten van Afrika zijn er veel minder opties als het gaat om het spotten van de Afrikaanse wilde hond. Hoewel het dier voorkomt in Ethiopië, Kenia, Soedan, Tanzania en Zuid-Soedan, heeft het eigenlijk alleen zin om naar Kenia en Tanzania af te reizen als je puur voor de Afrikaanse wilde hond gaat.
Van de Oost-Afrikaanse landen, is Tanzania je beste vriend als het gaat om de wilde hond. De twee immense natuurreservaten Nyerere nationaal park en Ruaha nationaal park hebben beide grote wilde hond populaties. In Kenia kan je het beste het Laikipia plateau in centraal Kenia bezoeken.
In de andere landen worden wel eens wilde honden gespot, maar is de kans dat je ze tegenkomt zeer klein.
De Afrikaanse wilde hond in het westen van Afrika
Op papier komt de Afrikaanse wilde hond in een aantal West-Afrikaanse landen voor, maar mocht je ze willen zien heb je eigenlijk maar twee opties. De eerste is het Niokolo-Koba Nationaal Park in het oosten van Senegal en de andere is het W nationaal park in Benin, Niger en Burkina Faso.
De Afrikaanse wilde hond spotten in het noorden van Afrika
In Noord-Afrika is het zeer slecht gesteld met de Afrikaanse wilde hond. Misschien leeft het dier nog in de woestijn op de grens tussen Algerije en Libië, maar deze populatie is zeer twijfelachtig. Daarnaast leeft de Afrikaanse wilde hond nog in Tsjaad (al valt dat niet echt onder Noord-Afrika).
