Luiaards spotten in Panama
Luiaards zijn in de boomlevende zoogdieren die voorkomen in Midden– en Zuid-Amerika. Luiaards zijn nauwverwant aan miereneters en gordeldieren. Luiaards staan bekend om hoe sloom ze zijn en de grappige poses die ze vaak aannemen als ze in de boom hangen. Er zijn nog zes verschillende soorten luiaards in het wild te vinden, verdeeld over twee families: de familie van de tweevingerige- en die van de drievingerige luiaards. De familie van de tweevingerige luiaard bestaat nog uit twee soorten, terwijl die van de drievingerige luiaard er nog vier telt.
Het verschil tussen de twee families is duidelijk te zien, want de tweevingerige luiaard heeft slechts twee nagels aan één voorpoot, terwijl de drievingerige er drie heeft. Een ander duidelijk verschil tussen de tweevingerige en drievingerige luiaard zie je in het gezicht van de dieren. De drievingerige luiaard heeft namelijk vanuit zijn ogen een donkere streep over zijn wang lopen, deze streep hebben tweevingerige luiaards niet.
Drievingerige luiaards zijn 100% vegetarisch en eten alleen bladeren van een aantal bomen. Verder zijn ze (als ze actief zijn) overdag actief en komen ze slechts één keer per week naar beneden om hun behoeftes te doen. Hun vacht lijkt vaak groen door de hoeveelheid algen die leeft op de dieren.
Tweevingerige luiaards zijn niet 100% vegetarisch, zij eten namelijk ook insecten, kleine gewervelden en zelfs aas. Waar drievingerige luiaards nog over de grond kunnen bewegen (als gaat het heel traag), kunnen tweevingerige luiaards hun eigen gewicht niet van de grond krijgen en dus ook niet over de grond voortbewegen. Verder zijn tweevingerige luiaards voornamelijk ’s nachts actief.
In Panama kun je zowel tweevingerige- als drievingerige luiaards vinden. In totaal leven er drie van de zes nog bestaande soorten luiaards in Panama. Dit zijn de Hoffmannluiaard, de kapucijnluiaard en de ernstige bedreigde Escudo-eilandluiaard.
De Hoffmannluiaard
De Hoffmannluiaard is één van de twee soorten tweevingerige luiaards en de enige tweevingerige luiaard die in Panama voorkomt. De Hoffmannluiaard leeft in twee gescheide populaties in Midden- en Zuid-Amerika. De eerste populatie leeft in het westen van Brazilië, het noorden van Bolivia en het oosten van Peru. De tweede populatie leeft van het oosten van Honduras tot aan het noordwesten van Ecuador. Beide populaties worden gescheiden door het Andesgebergte. Het gaat gelukkig goed met de Hoffmannluiaard en deze wordt door het IUCN geclassificeerd als veilig.
Volwassen dieren worden tussen de 54 en 72cm van kop tot kont en wegen dan tussen de 2 en 9 kilogram. Gemiddeld genomen worden de vrouwtjes groter dan de mannetjes. De luiaards zijn strikt solitair en je ziet ze dus niet bij elkaar behalve als ze gaan paren of als het een moeder met jong is. De dieren zijn op de meeste plekken van hun leefgebied ’s nachts actief.
De Hoffmannluiaard is één van de luiaards die leven in Panama en wordt hier gelukkig meer dan regelmatig gespot. Panama is samen met Costa Rica de beste plek om naartoe te gaan als je de Hoffmannluiaard wilt zien. De Hoffmann luiaards spotten in Panama kan het allerbeste in het nationale park Soberania. Daarnaast worden ze ook regelmatig gezien in het Parque metropolitano, in de wouden rond El valle de Anton, de jungles van Boquete en op de eilanden van de Bocas del Toro archipel. Ze worden dus het meest gespot bij de mooiste bestemmingen van Panama!
De kapucijnluiaard
De kapucijnluiaard is een van de twee drievingerige luiaards die leeft in Panama. De kapucijnluiaard is de meest voorkomende drievingerige luiaard en leeft van het noorden van Honduras tot en met het Amazonegebied. Hij leeft niet in Suriname en de Guyanas, daar leeft de “drievingerige luiaard” (een van de andere vier soorten drievingerige luiaards).
De kapucijnluiaard wordt zo’n 40-80cm groot en weegt tussen de 2,5 en de 6,5 kilogram. De dieren kunnen lopen en zelfs zwemmen, maar worden bijna altijd hoog in de boom gespot. Hier doen ze zich tegoed aan de meest verse blaadjes. De luiaards slapen zo’n 15-18 uur per dag, verdeelt over meerdere dutjes. Het verschil tussen mannetjes en vrouwtjes is goed te zien aan de zwarte vlek die mannelijke dieren op hun rug hebben.
De kapucijnluiaard leeft in veel verschillende typen regenwoud, maar doorgaans niet hoger dan 1200 meter. Dit verklaart waarom de kapucijnluiaard eigenlijk op dezelfde plekken als de Hoffmannluiaard goed te vinden is, maar in Boquete niet vaak gespot wordt. De beste plekken om kapucijnluiaards te spotten in Panama zijn weer het nationale park Soberania, maar ook de Bocas del Toro archipel is een perfecte plek om de kapucijnluiaard te spotten in Panama. Daarnaast worden ze ook geregeld gespot rond El valle de Anton.
De Escudo-eilandluiaard
De derde luiaard die je kunt spotten in Panama is de Escudo-eilandluiaard. De Escudo-eilandluiaard is een bijzondere drievingerige luiaard die alleen in Panama te vinden is. De luiaard lijkt heel erg op de kapucijnluiaard, maar is een heel stuk kleiner. De dieren worden zo’n 50cm en wegen slechts 2,5-3,5 kilogram.
De dieren worden door het IUCN geclassificeerd als kritiek bedreigd, de totale populatie wordt op minder dan 100 dieren geschat. De dieren leven op het eiland Isla Escudo de Veraguas, in de Caribische zee. Het eiland is slechts 4.3km2 groot en de meeste dieren zijn te vinden in de rode mangroves rond het eiland.
Het eiland is te bezoeken, maar door de afgelegen ligging, komen hier zelden toeristen. De beste optie is om vanuit Chiriqui grande een boot te nemen. De boottocht kan best heftig zijn en duurt zo’n drie uur. Mocht je naar het prachtige eiland toe gaan, dan is de kans dat je ook deze luiaardsoort ziet heel groot en kan je dus in één vakantie drie van de zes soorten afstrepen. Vaak wordt een bezoek aan het eiland aangeboden als pakket inclusief eten en een tentovernachting op het eiland.
Doordat luiaards weinig bewegen en door de algen een goede schutkleur hebben, is luiaards spotten in Panama soms best lastig. Mocht je ze heel graag willen zien raden wij aan om met een gids op stap te gaan. Zij zijn zo goed getraind en weten waar ze vaak zitten, waardoor je kansen om tijdens luiaards spotten in Panama veel groter worden!
Bij de hotels Summit Rainforest & Golf Resort en Gamboa Forest Reserve hebben ze een opvang voor gewonde een weesluiaards. Door een bezoek aan deze faciliteiten te brengen draag je bij aan het behoud van deze prachtige dieren en kan je vaak babyluiaards zien!
